پل چوبی یکی از پل‌های تاریخی اصفهان است که به نام‌های “پل جویی” و “پل جوقی” نیز شناخته می‌شود. این پل در دوره صفوی ساخته شد و برخلاف دیگر پل‌های زاینده‌رود، هدف اصلی آن نه ارتباط عمومی، بلکه تأمین آب باغ‌های سلطنتی بود. در ادامه به بررسی تاریخچه، معماری و تغییرات این پل ارزشمند پرداخته خواهد شد.
تاریخچه و ساخت پل چوبی
پل چوبی در زمان شاه عباس دوم صفوی، در حدود سال ۱۰۶۵ هجری قمری (۱۶۵۵ میلادی) ساخته شد. دلیل نام‌گذاری آن به “پل جویی”، وجود جوی آبی در میان پل بود که آب را از زاینده‌رود به باغ‌های سلطنتی در کرانه جنوبی رودخانه هدایت می‌کرد. برخلاف دیگر پل‌های اصفهان که بیشتر برای عبور و مرور عمومی ساخته شده‌اند، این پل مختص استفاده درباریان و خاندان سلطنتی بود.
معماری و ویژگی‌های پل
پل چوبی دارای ۱۴ دهانه است و طول آن حدود ۱۴۷ متر و عرض آن ۴ متر می‌باشد. این پل نسبت به سایر پل‌های اصفهان باریک‌تر است و بیشتر به‌عنوان کانالی برای انتقال آب عمل می‌کرد. یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد این پل، وجود جوی آبی در وسط آن بود که باعث شد به “پل جویی” معروف شود. این جوی آب به گونه‌ای طراحی شده بود که آب را از رودخانه گرفته و به سمت باغ‌های سلطنتی هدایت کند.
این پل همچنین دارای دو طبقه بود؛ طبقه پایین برای هدایت آب و طبقه بالا برای عبور و مرور محدود درباریان طراحی شده بود. معماری این پل، هرچند ساده‌تر از سی و سه پل و پل خواجو است، اما همچنان زیبایی خاص خود را دارد.
تحولات و تغییرات در دوره‌های مختلف
با گذر زمان و تغییرات در ساختار شهری اصفهان، کارکرد اصلی پل چوبی به‌عنوان یک مسیر انتقال آب کاهش یافت. در دوران قاجار و پهلوی، برخی بخش‌های پل دچار آسیب شدند، اما همچنان به‌عنوان یکی از پل‌های تاریخی اصفهان باقی ماند. در سال‌های اخیر، عملیات مرمتی متعددی بر روی این پل انجام شده است تا ساختار آن حفظ شود.
پل چوبی در دنیای امروز
امروزه پل چوبی یکی از جاذبه‌های تاریخی اصفهان محسوب می‌شود. این پل با وجود تغییرات فراوان در ساختار شهری و کاهش جریان آب زاینده‌رود، همچنان مورد توجه گردشگران و علاقه‌مندان به معماری صفوی قرار دارد. پل چوبی به دلیل موقعیت خاص خود، فضایی آرام و دل‌نشین را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند.
پل چوبی (جویی) یکی از یادگارهای معماری صفوی است که با کارکرد ویژه خود در تأمین آب باغ‌های سلطنتی، جایگاهی منحصربه‌فرد در میان پل‌های زاینده‌رود دارد. حفظ و مرمت این پل برای نگه‌داشتن هویت تاریخی اصفهان ضروری است تا نسل‌های آینده نیز بتوانند از این میراث فرهنگی بهره‌مند شوند.
